Burak cukrowy przegrywa z drogimi zbożami i rzepakiem
Drogie nawozy, zboża i rzepak w cenie. Jakie problemy trapią plantatorów buraka cukrowego w 2022 r.? Czytaj w Agrokonsument.pl
Wzrost kosztów środków do produkcji rolnej pod koniec 2021 r. i wiosną br. po rozpoczęciu wojny na Ukrainie stawia pod znakiem zapytania opłacalność uprawy buraka.
– Kukurydza, zboża czy rzepak – mogą być zbywane z zapasów już po wyższych cenach. Burak kieruje się ceną rynku cukru i podlega kontraktacji na rok przed spodziewanym plonem – zaznacza Rafał Strachota, dyrektor biura Krajowego Związku Plantatorów Buraka Cukrowego.
Krótka historia, czyli jak Komisja Europejska wygasza neonikotynoidy
Burak na cenzurowanym
Końcówka 2021 r. ze względu na zwyżkę kosztów produkcji spowodowała zauważalny spadek zainteresowania burakiem. Redakcja Agrokonsument.pl dowiedziała się, że na południu kraju KSC miała problem ze znalezieniem chętnych na jego uprawę.
Poziom kontraktacji na 2022 r. wypełniono w 70%, na północy kraju w 99%.
Dlatego cukrownie – nie chcąc utracić plantatorów – będą musiały zapłacić więcej za buraki i to dzieląc się swoim zyskiem.
Dla rolników wahających się z zasiewami buraka na wiosnę 2022, KSC zaproponowała 1000 zł/ha. KSC posiada zakłady w: Dobrzelinie, Nakle, Kluczewie, Krasnymstawie, Kruszwicy, Malborku i w Werbkowicach.
Pozostałe cukrownie są w rękach koncernów niemieckich:
- Pfeifer&Langen – to Glinojeck, Gostyń, Miejska Górka, Środa Wielkopolska;
- Suedzucker – Cerekiew, Ropczyce, Strzelin, Świdnica;
- Nordzucker – Chełmża, Opalenica.
Powierzchnia uprawy buraka 2022
W 2021 roku powierzchnia uprawy buraka w Polsce wynosiła 247 348 ha wg ARiMR. Niestety po kilku latach wzrostu powierzchni zasiewów, w 2022 r. odnotowaliśmy znaczny spadek do ok 220 tys. ha.
Dodajmy, na 14,2 mln ha wszystkich użytków rolnych ogółem.
Oto województwa z największą powierzchnią upraw (2021 r.):
- wielkopolskie – 55 645 ha;
- kujawsko-pomorskie – 54 271 ha;
- lubelskie – 30 708 ha;
- dolnośląskie – 21 838 ha;
- mazowieckie – 17 876 ha;
- zachodniopomorskie 17 125 ha;
- opolskie – 15 622 ha.
– Generalnie stopniowo zmniejsza się liczba plantatorów buraka. Obecnie zajmuje się nim ok. 25 tys. gospodarstw, a jeszcze w latach 2017/18 było to 34 tys. gospodarstw.
Rośnie jednak średnia powierzchnia plantacji. W sezonie 2017/18 wyniosła 6,7 ha – w minionym było to 9,2 ha – mówi dyrektor Strachota z KZPBC.
Ubezpieczenia rolne 2022: dużo pieniędzy, nowi gracze, nowe produkty
Plon buraka zależy od opadów
Produkcja buraka jest uzależniona od warunków pogodowych, głównie opadów. Plon buraków wahał się ostatnio od 68,1 t/ha w sezonie 2017/18 do 57,45 t/ha dwa lata później.
Podobnie wahała się produkcja korzeni i wynosi 13 – 15,7 mln ton. Dobre warunki pogodowe i nasłonecznienie oraz długość sezonu wegetacyjnego rzutują na zawartość cukru w korzeniu buraka.
Polaryzacja wahała się na przestrzeni pięciu lat w przedziale 15,5 do 17,7%. Podobnie wahał się plon cukru – od 10 t/ha w 2027/18 do 7,91 w sezonie 2020/21. Łączna produkcja cukru w Polsce to ok, 2 mln ton. Najlepiej obrodził cukier w 2017/18 r. i 2021/22 – 2,3 mln t, najsłabiej – 1,98 mln t w sezonie 2020/21.
Problemy z ochroną buraka
Szarek komośnik i skośnik buraczak – to nowe szkodniki w buraku. Plantacje buraka są też atakowane przez wirusa żółtaczki buraka. Nawet chwościk buraka pojawia się znacznie wcześniej.
– Nasi plantatorzy skarżą się na brak skutecznych narzędzi do ochrony roślin. Istnieje niedobór preparatów dopuszczonych do użytku w związku z decyzjami Komisji Europejskiej o wycofaniu wielu substancji czynnych, w tym neonikotynoidów.
Wprowadzenie zakazu ich użytkowania rzutuje na brak postępu w plonie buraka. Stagnacja w dynamice wzrostu plonu korzenia buraka występuje od 2018 r. i widoczna jest w całej Europie – zauważa dyrektor Strachota z KZPBC.
