Sprzedaż działki rolnej, kupno ziemi rolnej

Działka rolna otrzymana w spadku. Właściciel chce ją sprzedać, ale nie jest rolnikiem. Czy może ją zbyć? Redakcja Agrokonsument.pl przytacza opinię adw. Łukasza Opalińskiego.

Tak, ziemię można sprzedać bez przeszkód. Rozwiązanie daje ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego. Wprawdzie mowa jest w niej, że:

• nabyty grunt ma być użytkowany rolniczo przez minimum 5 lat;
• jest zakaz w tym okresie sprzedaży lub oddawania w posiadanie innym podmiotom (np. wydzierżawiać), jednak od tej reguły są liczne wyjątki.

Po pierwsze –  gruntu nie trzeba użytkować rolniczo, gdy powierzchnia wszystkich posiadanych przez nabywcę nieruchomości rolnych nie przekroczy 1 ha.

W niniejszym przypadku działka rolna Czytelnika ma zaledwie 69 arów, więc w ogóle się pod ten przepis nie kwalifikuje.

Po drugie – najważniejsze – grunt został nabyty w wyniku dziedziczenia, a wtedy rygoru prowadzenia działalności rolniczej i zakazu zbywania nieruchomości nie stosuje się.

Przepisy o obrocie ziemią rolną generalnie wspierają przekazywanie nieruchomości rolnych w rodzinie. Osoby, spokrewnione z rolnikiem, nie muszą spełniać wymagań stawianych rolnikom indywidualnym.

Przepisy premiują osoby bliskie.

Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego do kręgu osób bliskich zalicza:

• zstępnych (dzieci, wnuki);
• wstępnych (rodzice, dziadkowie);
• rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione oraz pasierbów.

Rzepak, słonecznik, soja: pełne magazyny, dobre prognozy – ceny już tylko w dół?

Zakup ziemi rolnej przez nie-rolnika

Po nowelizacji wspomnianej ustawy z czerwca 2019 r., nabywcą nieruchomości rolnej mniejszej niż jeden hektar nie musi już być rolnik indywidualny. Oznacza to, że takie nieruchomości może kupić dowolny podmiot, zarówno osoba fizyczna (w tym cudzoziemiec), jak i prawna.

W przypadku jednak sprzedaży takiej nieruchomości Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa (KOWR, dawny ANR):

• przysługuje prawo pierwokupu, jeżeli działka ma co najmniej 3000 m2;
• jeżeli nabycie następuje na innej podstawie niż umowa sprzedaży – prawo nabycia takiej nieruchomości.

Nabywca działki rolnej w tym także mniejszej niż 1 hektar (ale o obszarze co najmniej 3000 m2), obowiązany jest prowadzić na tej nieruchomości gospodarstwo rolne przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia przez niego tej nieruchomości, a w przypadku osoby fizycznej prowadzić to gospodarstwo osobiście.

W tym czasie nie może takiej nieruchomości zbyć ani oddać w posiadanie innym podmiotom.

Zatem Czytelnik może bez problemu ziemię sprzedać nie-rolnikowi, z tym, że taki nabywca będzie już zobowiązany działkę trzymać przez co najmniej 5 lat. Nie będzie musiał jej uprawiać rolniczo, gdyż jej powierzchnia jest mniejsza niż 1 hektar, ale będzie mógł z powodzeniem ubiegać się w przyszłości o postawienie na niej domu.

Izby rolnicze potrzebują kompetencji

Kogo jeszcze dotyczą wyłączenia z ustawy?

Kogo jeszcze dotyczą wyłączenia z ustawy? Zwolniono z rygorów nabywanie nieruchomości w wyniku:

• zniesienia współwłasności;
• podziału majątku wspólnego po ustaniu małżeństwa oraz podziału spadku, a także
• nabywanie nieruchomości w toku postępowania egzekucyjnego i upadłościowego.

W odniesieniu do położonych w granicach administracyjnych miasta nieruchomości rolnych o  powierzchni mniejszej niż 1 ha – właściciel może dowolnie dysponować nabytą nieruchomością. Istnieje również możliwości nabycia działki rolnej przez rolnika w charakterze pośrednika osoby bliskiej niebędącej rolnikiem.

Oczywiście nie-rolnik może nabyć bez żadnych przeszkód nieruchomość do 0,3 ha.

Weryfikacja kontrahenta: biała lista podatników VAT

Rolnik indywidualny

Dla przypomnienia przytaczamy definicję rolnika indywidualnego. Za rolnika indywidualnego uważa się osobę:

• fizyczną będącą właścicielem, użytkownikiem wieczystym, samoistnym posiadaczem nieruchomości rolnych;
• posiadającą nie więcej niż 300 ha użytków rolnych;
• mającą kwalifikacje rolnicze oraz
• co najmniej od 5 lat zamieszkałą w gminie, na obszarze której jest położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego i
• prowadzącą przez ten okres osobiście to gospodarstwo.

adw. Łukasz Opaliński

Opłata planistyczna a opłata adiacencka – co to?

Ile kosztuje przekazanie gospodarstwa rolnego?

Ulga w podatku rolnym na silos.

Jak rozwiązać umowę z doradcą rolnym?

Artykuł nie stanowi porady prawnej – swój przypadek skonsultuj ze specjalistą.