Brona wirnikowa czy talerzowa: specjalistyczna agrotechnika Poettinger
Świadomy wybór specjalistycznych kombinacji narzędzi do uprawy gleby to odpowiedź na zmienne warunki klimatyczne i rozwiązania nowej Wspólnej Polityki Rolnej, w tym ekoschematów. Oto oferta sprzętu Poettinger.
W poprzednim materiale pisaliśmy o nowych wyzwaniach w ramach Wspólnej Polityki Rolnej od 2023 r. W zakresie dotyczącym uprawy roli, to warunkowość – jest obowiązkowa i obejmuje z normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska. Jako „zachętę” ekonomiczną dla realizacji celów warunkowości, przewiduje się dofinansowanie w postaci ekoschematów.
Do tego dochodzą wyzwania w zakresie zmian klimatycznych, które wymagać będą inne go podejścia do agrotechniki gleby.
Konieczne staje się stosowanie narzędzi i maszyn uprawowych, operujących w wąskim zakresie tolerancji warunków glebowych.
A do tego: wymagających od użytkownika większej uwagi co do zakresu regulacji elementów roboczych, nie mówiąc o obiektywnych ograniczeniach w konkretnych zastosowaniach.
W większych gospodarstwach o dużej zmienności glebowej realizacja celów uproszczenia uprawy będzie wymagała wręcz rozszerzenia asortymentu maszyn i narzędzi uprawowych.
Przynajmniej użycia zamiennych elementów roboczych w dostosowaniu do konkretnych okoliczności. I tak dochodzimy do zagadnienia: narzędzia czynne czy bierne do uprawy gleby?
Zmienne warunki klimatyczne i ekoschematy: trzeba zmienić agrotechnikę gleby
Narzędzie czynne: wysokiej klasy spulchnienie gleby
Narzędzia aktywne, przy tej samej szerokości roboczej, są z reguły droższe w zakupie i wymagają wyższych mocy ciągnika. Do tego silnie, w sposób mechaniczny, oddziałują na glebę.
Z racji pokonywania większych oporów gleby generują też wyższe zużycie paliwa na jednostkę powierzchni. Najszerzej stosowane w tej grupie są brony wirnikowe, mogące pracować także w różnych konfiguracjach w agregatach z siewnikami do nasion, poplonów oraz z siewnikami nawozowymi.
Brony aktywne są:
- wskazane do głębszej uprawy przedsiewnej, także po orce;
- szczególnie przydatne w warunkach zaskorupienia gleby lub do intensywnego kruszenia brył;
- z racji agregatowania dają korzyści ekonomiczne w postaci ograniczenia ilości przejazdów.
W warunkach uprawy uproszczonej wyzwaniem dla konstruktorów wirników jest nieodmiennie pogodzenie wymogu płytkiego, dobrego kruszenia i spulchniania gleby z płynnym przepływem masy mulczu.
Ważne jest podkreślenie, że prawidłowe wykorzystanie brony wirnikowej to odpowiednia prędkość obrotowa noży w stosunku do prędkości jazdy i pokrycie gleby resztkami pożniwnymi.
Podstawowe zależności tych ustawień są sugerowane przez producentów bron aktywnych w instrukcjach ich obsługi. Przykładowo, w konstrukcjach Poettinger serii Lion zastosowano obustronnie zaostrzone zęby wirników, co oznacza, że wszystkie noże z wirników kręcących się w prawo można zamontować na wirniki pracujące w lewo i na odwrót.
Dzięki temu uzyskano odmienną geometrię prowadzenia krawędzi ostrzy noży. Taka zamiana noży na wirnikach pozwala dobrać optymalne ustawienie maszyny, by uzyskać poprawną gruzełkowatą strukturę gleby oraz otrzymać dobre mieszanie masy organicznej pracując w mulczu.
Wał kruszący i ugniatający
Klasyczna, nowoczesna brona wirnikowa to obecnie nie tylko belka z wyspecjalizowanymi rotorami nożowymi, ale też odpowiednio dobrany wał kruszący lub ugniatający.
Tu pojawia się kolejny problem: właściwy dobór wałów pracujących bezpośrednio za belką wirnikową brony. W warunkach uprawy płużnej zazwyczaj wystarczało użycie uniwersalnych wałów krusząco-ugniatających.
Uprawa uproszczona wymaga stosowania wałów wyspecjalizowanych. Np. seria LION oferuje do 12 rodzajów wałów kruszących i ugniatających do współpracy z broną wirnikową. W większych gospodarstwach stosujących systemy uprawy uproszczonej dobór rodzaju wałów powinien uwzględniać rodzaj gleby, warunki wilgotnościowe pracy oraz specyfikę i ilość mulczu.
Realizacja celów środowiskowych w ramach WPR od 2023 r. w warunkach zmian klimatycznych będzie zmuszać gospodarstwo do zakupu kilku różnych wałów do jednej brony wirnikowej w gospodarstwie. Dla danego typoszeregu wałów serii Lion możliwe jest ich użycie z bronami talerzowymi typu Terradisc. Jest to także możliwe z agregatami doprawiającymi z serii FOX. Wymaga to jednak drobnej adaptacji mocowań wału.
Nie mamy planety B, czyli Global Forum for Food and Agriculture, Berlin
Narzędzia bierne – co wybrać?
Bierne narzędzia uprawowe przeznaczone do systemów uproszonych uprawy, to przede wszystkim:
- klasyczne brony talerzowe,
- kompaktowe brony talerzowe np. typu Terradisc lub
maszyny z serii Fox doprawiające glebę tuż przed siewem, najczęściej w kombinacji z siewnikiem. Pracują one w konfiguracjach z różnymi wałami.
Poettinger w narzędziach serii Fox oferuje regulowane belki narzędziowe z sprężynującymi zębami lub sztywne belki z sekcjami ząbkowanych kroi talerzowych, których mocowanie posiada zabezpieczenia najazdowe przeciw kamieniom – Fox D.
Zaletą narzędzi biernych jest niższa cena nabycia w przeliczeniu na 1 m szerokości roboczej oraz niższe zużycie jednostkowe paliwa, wynikające z mniejszego zapotrzebowania na moc. Brony talerzowe mogą współpracować w agregatach z siewnikami do nasion i siewnikami kombinowanymi, które dodatkowo pozwalają wysiewać nawóz.
Specyfika pracy (cięcie, odwracanie, mieszanie) sekcji talerzowych umożliwia wykonywanie dobrej jakości zabiegów uprawowych na minimalną głębokość. Do tego dochodzi zapewnienie dobrego wymieszania resztek pożniwnych i rozmieszczenie mulczu na powierzchni, pod warunkiem właściwego uwilgotnienia gleby.
W warunkach zmian klimatycznych i niedoboru wody na glebach ciężkich i zlewnych mogą występować problemy z utrzymaniem właściwej głębokości roboczej. Do tego dochodzi konieczność dobrego spulchnienia cienkiej warstwy gleby.
Dlatego Poettinger ma w ofercie i inne bierne maszyny. To wielobelkowe grubery Synkro czy Terria, ze sztywnymi zębami spulchniającymi wyposażonymi w dodatkowe noże podcinające. Takie wyposażenie w połączeniu z odpowiednio dobranym wałem, pozwala na płynną pracę i uzyskanie poprawnej struktury gleby.
Brona talerzowa czy brona wirnikowa – kliknij tutaj.
Zmienne warunki klimatyczne: trzeba zmienić agrotechnikę gleby
Chroń wodę glebową podczas agrotechniki
Dlaczego warto chronić glebę przed nadmiernym nagrzaniem
Agrotechniczna ochrona zasobów wody glebowej
Wysiew międzyplonów: TEGOSEM – siewnik do poplonów | TERRADISC T Krótkie składne ciągnione brony talerzowe | PÖTTINGER Polska (poettinger.at)
Uproszczone metody upraw: Siewniki | PÖTTINGER Polska | siew uproszczony, siew bezorkowy, siewnik zbożowy, siewnik do rzepaku, uprawa bezorkowa (poettinger.at)
Płytkie wzruszenie ścierniska: Brony talerzowe | PÖTTINGER Polska | talerzówka, brona dyskowa, uprawa bezorkowa (poettinger.at)
Siew bezpośrednio w ściernisko: Uniwersalny siewnik na każdą okoliczność | TERRASEM Siewniki do siewu w mulcz | PÖTTINGER Polska (poettinger.at)
Opracowano na podst. materiałów Poettinger
