Kalkulacja opłacalności produkcji pszenicy ozimej w sezonie 2024/2025

Kalkulacja opłacalności produkcji pszenicy ozimej w sezonie 2024/2025 Czy opłaca się uprawa zbóż ozimych w naszym kraju? Przedstawiamy kalkulację opłacalności produkcji pszenicy ozimej w sezonie 2024/2025. Czytaj w Agrokonsument.pl

Sytuacja na krajowym rynku zbóż w ostatnim sezonie zmusza rolników do analizy celowości uprawy ozimin w 2024 roku. W uprawach rolnych w Polsce dominują zboża. Zajmują 7,2 mln ha, z czego 34% stanowi pszenica – kliknij tutaj.

Bierzemy koszty tej uprawy pod lupę.

Nasza kalkulacja dotyczy gospodarstwa towarowego o powierzchni ok. 200 ha, stosującego wyłącznie tradycyjną uprawę płużną. Przedstawione wyniki mają charakter wyłączcie poznawczy w realiach konkretnego gospodarstwa. Nie mogą być podstawą do wniosków ogólnych dotyczących ogółu gospodarstw w tym przedziale powierzchniowym w zakresie wykraczającym poza koszty materiałowe.

Brona talerzowa czy kultywator? Co wybrać przy niewielkim budżecie?

Składowe kosztów przy uprawie pszenicy

Podstawowe prace agrotechniczne są wykonywane własnym sprzętem.

• Zbiór kombajnowy, zlecany firmie usługowej.
• Po zbożach i rzepaku stosuje się nowoczesny kultywator ścierniskowy.
• Orka pługami obracalnymi przy pomocy ciągników dużej mocy.
• Wysiew nawozów siewnikiem zawieszanym.
• Uprawa przedsiewna i siew zbóż agregatem 4 m.
• Opryski są wykonywane aparaturą przyczepianą 24 m.
• Ochrona roślin, chwasty.
• Zabiegi prowadzone są zgodnie z zaleceniami, ze szczególnym uwzględnieniem walki z chwastami. Założono dwukrotne zwalczanie miotły zbożowej – jesienią i wiosną.
• Zwalczanie chorób – zabieg 3x.
• Zwalczanie szkodników – zabieg 3x.
• Antywylegacz w dawkach dzielonych.
• Nawożenie przedsiewne w formie mieszanki firmowej PK + saletra amonowa.
• Nawożenie pogłówne 3-krotne saletrą amonową.

Kalkulacja opłacalności uprawy pszenicy: metodologia obliczeń

Tabela przedstawia kalkulację uprawy pszenicy ozimej w sezonie 2024/2025. Układ kalkulacji sporządzony został wg klasycznego schematu liczenia nadwyżki bezpośredniej.

Do tego dochodzi poglądowe uzupełnienie o koszty pośrednie i oprocentowanie zaangażowanie kapitału w relacji do czasu, jaki upłynął od wydatkowania do przewidywanej wypłaty należności za ziarno. Wartość produkcji nie uwzględnia wartości słomy, która jest mieszana z glebą.

Przyjęto cenę skupu odpowiadają średniemu poziomowi z początku sierpnia 2024 r. Było to 850 zł/t. Plon kalkulacyjny 80 dt/ha.

Tylko poziom kosztów bezpośrednich, różny w każdym gospodarstwie, jest obiektywnie mierzalny.

Wszelkie porównania tego przypadku z innymi gospodarstwami muszą uwzględniać:

1. odmienność wewnętrznej struktury produkcji,
2. ewentualny wpływ produkcji zwierzęcej oraz
3. poziom technicznego uzbrojenia pracy.

Wyjaśnienia:

• cena materiału siewnego – cena bieżąca rynkowa materiału kwalifikowanego;
• amortyzację maszyn przyjęto szacunkowo w kwocie 1000 zł/ha, to ok. 11% kosztów ogólnych;
• robocizna obejmuje wyłącznie pracę najemną bezpośrednią – przyjęto koszt robocizny 50 zł/h brutto, co stanowi ok. 17% kosztów ogólnych);
• paliwo wg faktycznego zużycia i wg ceny bieżącej dla poszczególnych okresów to ok. 5,4% kosztów ogólnych;
• koszty ochrony roślin wg przyjętego schematu i wg cen bieżących (11,5% kosztów ogólnych);
• koszt usługi zbioru kombajnem wg średnich cen rynkowych z połowy lipca 2024 r. stanowił ok. 6,2 % kosztów ogólnych;
• poziom nawożenia wysoki – 470 kg NPK, aż ok. 27,1% w strukturze kosztów ogólnych;
• podatek rolny w kwocie podstawowej za 1 ha przeliczeniowy w 2024 r., ze współczynnikiem 1,5 (bonitacja);
• ubezpieczenie szacunkowo 300 zł/ha. uwzględniono, dla celów poglądowych, ujęto wyłącznie płatność obszarową podstawową i uzupełniającą, co daje łącznie 683 zł/ha – nie uwzględniono ewentualnych płatności za ekoschematy.

Oprocentowanie kapitału wg stopy redyskonta weksli NBP (5,80%) z 2024 roku z uwzględnieniem długości okresów zamrożenia kapitału w poszczególnych kosztach.

Przyjęta stopa kosztów pośrednich (5%) w stosunku do kosztów bezpośrednich nie jest adekwatnym odbiciem rzeczywistości w gospodarstwie i ma charakter poglądowy.

Adam Lipiński: urządzenia Riela Polska solidnie wykonane

Kalkulacja opłacalności uprawy pszenicy: wyniki obliczeń

Z obliczeń wynika, że efektywność produkcji pszenicy jest ściśle zależna od ceny skupu i uzyskanego plonu. Wysoki plon zapewnia pokrycie kosztów i nadwyżkę. Niestety, bezwzględny poziom tej nadwyżki jest niewielki.

Dla przyjętego plonu kalkulacyjnego 8 t/ha zysk brutto wyniesie ok. 660 zł. Zysk netto ok. jest ujemny (-) 1854 zł/ha. Nadwyżka bezpośrednia ok. 3186 zł/ha.

Wyniki ekonomiczne potwierdzają ogólnie znaną tezę, że przy niskich plonach nie można uzyskać nadwyżki przychodu nad kosztami. Próg opłacalności to ok. 10 t/ha, co w przeciętnych warunkach krajowych jest bardzo trudne do uzyskania. Koszty zaangażowanego kapitału w produkcji pszenicy ozimej wynoszą ok. 214 zł/ha.

Obliczenia jednoznacznie wskazują, że cena nawozu decyduje o opłacalności produkcji. To właśnie stąd tendencja w ostatnich sezonach do oszczędności na tym polu. To prowadzi do spadku plonów i opłacalności produkcji.

Wzrost plonu z 8 t/ha do 9 t/ha powoduje poprawę nadal ujemnego zysku netto o ok. 990 zł/ha.

Dla przyjęto poziomu plonu 8 t/ha cena równowago zysku brutto wyniesie ok. 770 zł/t.

Artykuł nie stanowi porady prawnej

Amortyzacja maszyn rolniczych wykorzystywanych sezonowo