Dopłaty z ARiMR: dlaczego trzeba poprawić Krajowy Plan Strategiczny?
Od 15 marca rusza nabór wniosków na dopłaty z ARiMR. Tradycyjnie będzie można składać je przez dwa miesiące, ale uwaga: od stycznia 2023 r. obowiązują nowe zasady Wspólnej Polityki Rolnej. Co to oznacza? Czytaj w Agrokonsument.pl
Wielkopolska Izba Rolnicza zakończyła dziś trwający ponad miesiąc cykl szkoleń-forów poświęconych zmianom Wspólnej Polityki Rolnej od stycznia br. Z wiedzą zapoznało się ponad 6 tys. rolników z 31 – wszystkich powiatów Wielkopolski. Redakcja Agrokonsument.pl patronowała spotkaniom w terenie.
Nowe zasady Wspólnej Polityki Rolnej to nic innego, jak kolejna jej odsłona – tym razem na lata 2023 – 2027.
Wcześniejsze odsłony WPR obejmowały siedmioletnie okresy. Za każdym razem nowy okres finansowania przynosił zmiany. Kiedyś UE (a raczej EWG) walczyła z niedoborem żywności, później z jej nadmiarem.
Gdy w 2004 r. do UE wchodziło 10 krajów Europy Wschodniej, w tym Polska, Bruksela zdecydowała się mocno zredukować skup interwencyjny, a płatności dla zachodnioeuropejskich gospodarstw ujednoliciła do ryczałtu, który wynikał z historycznych dotacji na gospodarstwo.
Polska uczyła się dopiero WPR i naszych polityków interesowało praktycznie jedynie to, aby dopłaty dla naszego rolnika były tej samej wysokości, co za Odrą. Trzeba więc było sobie samemu dopłacić.
Teraz nadeszła nowa WPR: celem jest ochrona klimatu, gleby i bioróżnorodności. Pojawił się tylko jeden szkopuł. W świetlanym planie ulżenia środowisku – co oznaczało postępującą redukcję np. substancji chemicznych i skazywanie rolnictwa na skansenizację – Putinowi zachciało się zaatakować Ukrainę.
Seminarium u Z. Kaszuby: kwalifikowane nasiona, biopreparaty zamiast chemii i nowa WPR od 2023
WPR „wystrzelona w Kosmos”
Tym samym – przy zachwianiu globalnych łańcuchów dostaw – obecnie wdrażana w UE nowa WPR wydaje się być „wystrzelona w Kosmos”. Tym więc bardziej wymaga korekty ze względu na bezpieczeństwo żywnościowe.
W naszym kraju nowa WPR jest dodatkowo na bakier z wolą środowiska rolniczego. Rząd i nasz komisarz rolny J. Wojciechowski radośnie rozgłaszają, że Polska była prymusem wśród innych państw w dostarczeniu do zatwierdzenia przez Komisję Europejską swego Krajowego Planu Strategicznego (KPS) WPR, mającego dzielić unijną kasę.
Szkoda, że tak się spieszyliśmy.
Na przełomie 2022/23 roku przyszło otrzeźwienie: okazuje się, że KPS ma sporo niedociągnięć, a konsultacje społeczne były niewystarczające. Dobitnie pokazało to ubiegłotygodniowe trzydniowe szkolenie MRiRW dla doradców, na których barkach spoczywa w praktyce przekazanie nowej wiedzy rolnikom.
Wspomniane szkolenia ministerialne były głównie obserwowane codziennie on-line przez ponad tysiąc osób. Komentarze, jakie pojawiały się na czacie wskazywały, że resort rolny zbytnio oderwał się od pól…
Zdaniem Wielkopolskiej Izby Rolniczej, w KPS konieczne jest np.:
- rozdzielne potraktowanie zbóż oraz rzepaku w ekoschematach oraz warunkowości, co jest szczególnie istotne dla planowania przez rolników właściwego płodozmianu;
- rozdzielne potraktowanie zbóż jarych i ozimych w GAEC 7, które w obecnej wersji KPS traktowane są łącznie;
- odstąpienie od warunku zwiększenia powierzchni bytowej o 20% w przypadku ekoschematu „Dobrostan zwierząt” w celu realizacji pozostałych wariantów poprawy dobrostanu.
- Innymi słowy, rolnik będzie mógł otrzymać dopłatę do podwyższonego dobrostanu, np. utrzymania zwierząt na ściółce, nie zmniejszając obsady zwierząt o 20% w stosunku do obowiązujących przepisów;
- odstąpienie od warunku nieutrzymywania zwierząt na uwięzi, jeśli chce się skorzystać z innych wariantów poprawy dobrostanu. Nie ma jednak raczej szans, by to wprowadzono na czas od 15 marca br.
Idą ekoschematy, a przed nimi warunkowość
W związku z wejściem w życie Krajowego Planu Strategicznego rolników czekają zasadnicze zmiany związane ze spełnianiem warunków pozyskania dopłat bezpośrednich i uzyskaniem dodatkowych płatności za określone działania korzystne dla klimatu, środowiska i dobrostanu zwierząt.
Najważniejsze zmiany obejmują rezygnację z zazielenienia i zasad wzajemnej zgodności, w miejsce których wchodzi wzmocniona warunkowość. Składa się ona z norm dotyczących utrzymania gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska (GAEC) oraz podstawowych wymogów w zakresie zarządzania (SMR).
W filarze I pojawiają się natomiast ekoschematy – dobrowolne jednoroczne zobowiązania korzystne dla klimatu, środowiska i dobrostanu zwierząt.
Szerzej o tym w kolejnym artykule.
Wykorzystano materiały Wielkopolskiej Izby Rolniczej
