Czy dotacja z UE stanowi przychód podatkowy? Otrzymanie dotacji unijnej może budzić wątpliwości w kontekście jej kwalifikacji jako przychodu podatkowego.
Aby je rozwiać, warto rozważyć czy świadczenie pochodzące ze środków unijnych będzie podlegać przepisom Ustawy o PIT. Zgodnie z zapisami powyższej ustawy, jej przepisów nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.
W rozumieniu przepisów podatkowych działalność rolnicza to działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu.
Świadczenia wypłacone ze środków unijnych otrzymane w związku z działalnością rolniczą są przychodem. Nie podlega on jednak regulacjom Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zmiany w podatku od nieruchomości w 2025 r. Rolnicy, czytajcie!
Rolnictwo w Polsce jest zróżnicowane. Dla części rolników podstawowym źródłem dochodów jest inna forma aktywności, taka jak praca na etacie lub pozarolnicza działalność gospodarcza.
W przeciwieństwie do producentów rolnych, których jedynym źródłem utrzymania jest działalność rolnicza, drobni gospodarze, mają obowiązek składania deklaracji podatkowych PIT, w których rozliczają swoje pozarolnicze przychody.
Wówczas pojawia się pytanie – czy w takiej deklaracji należy wykazać również przychód pochodzący z unijnych dopłat do prowadzonego gospodarstwa?
Odpowiedź brzmi – nie. Jak wskazaliśmy wyżej, jeżeli otrzymane dopłaty pochodzące ze środków UE zostały wypłacone w związku z prowadzoną działalnością rolniczą, wówczas przychód ten nie podlega przepisom Ustawy o PIT.
Czy będą dotacje dla rolników? Skąd pieniądze na rolnictwo 4.0?
Rolnicy w Polsce mogą funkcjonować w dwóch różnych systemach podatkowych w ramach rozliczeń VAT, jako:
Ryczałtowcy korzystają z uproszczonego modelu rozliczeń, w którym:
Vatowcy, mają obowiązek prowadzenia pełnych rozliczeń podatkowych. To wiąże się z możliwością odliczania podatku naliczonego od zakupów związanych z działalnością rolniczą.
Pytanie, czy rolnik-podatnik VAT może odliczyć podatek naliczony od zakupów sfinansowanych z dotacji unijnych, wymaga uwzględnienia zasad funkcjonowania systemu VAT oraz charakteru dotacji.
W dalszej części wyjaśnimy, jakie warunki należy spełnić, aby takie odliczenie było możliwe.
Rolnik będący podatnikiem VAT ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów. Uwaga, nawet jeśli zostały one sfinansowane z dotacji.
Jednakże istnieją pewne warunki, które muszą zostać spełnione. Oto one:
Chcesz skorzystać z prawa do odliczenia VAT? Wtedy zakupy muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.
Odliczenie nie będzie możliwe, jeśli zakupione towary lub usługi służą wyłącznie do działalności zwolnionej z VAT lub innej działalności niepodlegającej opodatkowaniu.
Przykładowo, jeżeli rolnik ze środków otrzymanych z dotacji zakupi kombajn, który wykorzysta do zbiorów kukurydzy, a następnie dokona opodatkowanej podatkiem VAT sprzedaży zebranego ziarna, wówczas wystąpi związek z działalnością opodatkowaną i rolnikowi będzie przysługiwać prawo do odliczenia.
Dotacje unijne, które nie mają charakteru dopłat do ceny (czyli nie zwiększają podstawy opodatkowania), nie wpływają na prawo do odliczenia VAT. Dlatego nawet jeśli zakup został sfinansowany w całości lub części z dotacji, VAT naliczony od tego zakupu podlega odliczeniu.
Rolnicy w Polsce potrzebują taniej energii: muszą inwestować w OZE
Kluczowym warunkiem jest posiadanie poprawnie wystawionej faktury VAT dokumentującej zakupy. Faktura powinna być wystawiona na rolnika będącego czynnym podatnikiem VAT.
W przypadku niektórych rodzajów zakupów, prawo do odliczenia może być ograniczone. Przykładem są zakupy związane z działalnością mieszczącą się w zakresie użytku osobistego (np. zakup pojazdów wykorzystywanych zarówno do celów prywatnych, jak i zawodowych).
Gdy zakupione towary lub usługi finansowane z dotacji przestają być wykorzystywane do czynności opodatkowanych, trzeba liczyć się z korektą VAT.
Powyższy artykuł nie stanowi porady prawnej – swój przypadek skonsultuj ze specjalistą.
Podstawa prawna
Dawid Zelent Konsultant podatkowy w kancelarii Kraftax
Piotr Adamowicz, Cefetra: relacje z rolnikami są dla nas kluczowe