Działy specjalne produkcji rolnej a rozliczenie małżonków

Przychody osiągane z działów specjalnych produkcji rolnej podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). Czy prowadząc działy specjalne produkcji rolnej istnieje możliwość wspólnego z małżonkiem rozliczenia podatku? Odpowiada Klaudia Kanschik z kancelarii Kraftax.

Kwestia działów specjalnych produkcji rolnej została uregulowana ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). O działach specjalnych produkcji rolnej mówimy, gdy działalność podatników obejmuje:

uprawy w szklarniach, tunelach foliowych ogrzewanych, uprawy grzybów, roślin in vitro, hodowlę entomofagów;
chów i hodowlę poza gospodarstwem rolnym – bydła, owiec, koni, trzody chlewnej, drobiu;
hodowlę ryb akwariowych, rasowych psów i kotów;
chów i hodowlę zwierząt futerkowych i laboratoryjnych;
hodowlę jedwabników (produkcja kokonów);
pasieki;
hodowlę dżdżownic.

Zmiany w podatku od nieruchomości w 2025 r. Rolnicy, czytajcie!

Warunki skorzystania ze wspólnego rozliczenia

Wspólne rozliczenie podatku przez małżonków jest możliwe, gdy spełnione zostaną poniższe warunki:

Małżeństwo trwa przez cały rok podatkowy. Opcja: od dnia zawarcia małżeństwa do ostatniego dnia roku podatkowego, gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego.
Małżonkowie posiadają wspólność majątkową. Nie mogą mieć rozdzielności majątkowej.
W zeznaniu podatkowym zostanie wyrażony wniosek o wspólne opodatkowanie dochodów.

Wniosek o łączne rozliczenie podatku może zostać wyrażony we wspólnym zeznaniu podatkowym złożony przez jednego z małżonków. Jest on równy upoważnieniu do złożenia wniosku o łączne opodatkowanie wspólnych dochodów.

Z preferencji podatkowej może także skorzystać wdowa lub wdowiec. Dotyczy to rozliczenia za rok, w którym pozostawali oni w związku małżeńskim (istniała wspólność majątkowa), a partner zmarł w trakcie roku podatkowego. Alternatywnie: po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego za ten rok.

Kolejność wskazania małżonków w zeznaniu podatkowym jest dowolna. Ważne, aby zachować wybraną kolejność konsekwentnie w całym zeznaniu przy uzupełnieniu kwot oraz w załącznikach. Wyjątkiem jest sytuacja rozliczenia ze zmarłym małżonkiem. W takim przypadku wdowa lub wdowiec występuje obowiązkowo w roli podatnika, a dane zmarłego uzupełniane są w polach małżonka.

Należy pamiętać, że ze wspólnego rozliczenia nie skorzystają małżonkowie, jeżeli jeden z nich dokonuję rozliczenia w formie podatku liniowego. W takim przypadku małżonkom nie przysługuje prawo do wspólnego rozliczenia i mają obowiązek rozliczyć swoje podatki osobno.

Czy będą dotacje dla rolników? Skąd pieniądze na rolnictwo 4.0?

Korzyści z wspólnego rozliczenia

Wspólne rozliczenie podatkowe może przynieść wiele korzyści. Jedną z głównych jest możliwość skorzystania z ulg podatkowych w większym zakresie niż w przypadku rozliczenia indywidualnego. Wspólne rozliczenie to szansa na zmniejszenia obciążeń podatkowych, zwłaszcza w przypadkach dużej dysproporcji w dochodach małżonków.

W przypadku wspólnego rozliczenia, dochody małżonków są sumowane, a następnie dzielone na pół, dzięki czemu stawka podatku może być niższa niż w przypadku rozliczenia indywidualnego.

Formalności związane z rozliczeniem działów specjalnych produkcji rolnej – PIT/DS czy PIT-6?

Wybór odpowiedniego formularza zależy od formy rozliczenia prowadzonych przez podatników działów specjalnych produkcji rolnej. Małżonkowie, którzy dochody uzyskane z działów specjalnych produkcji rolnej określają na podstawie ksiąg rachunkowych lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zobowiązani są do złożenia informacji o prowadzonych działach specjalnych produkcji rolnej w załączniku PIT/DS, który składa się przy rozliczeniu rocznym.

PIT/DS. Informacja o wysokości dochodu (straty) z działów specjalnych produkcji rolnej.

Bez względu na sposób rozliczenia rocznego (indywidualnie czy wspólnie z małżonkiem), każde z małżonków składa odrębny załącznik PIT/DS. W przypadku rozliczenia działów specjalnych produkcji rolnej ryczałtem, podatek wymierzony jest na podstawie norm szacunkowych, określonych w ustawie o podatku dochodowym.

Podatnicy w terminie do 20 stycznia danego roku podatkowego (lub w terminie 7 dni od dnia rozpoczęcia działalności) mają obowiązek złożenia deklaracji PIT-6. PIT-6. Deklaracja do wymiaru zaliczek podatku dochodowego od dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej ustalanych przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu.

Wspólne rozliczenie podatkowe małżonków prowadzących działy specjalne produkcji rolnej jest zatem możliwe i może przynieść korzyści finansowe. Warunkiem koniecznym jest spełnienie wymogów prawnych wskazanych w artykule.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.).

Artykuł nie stanowi porady prawnej – swój przypadek skonsultuj ze specjalistą.

Klaudia Kanschik Konsultant podatkowy w kancelarii podatkowej Kraftax