Zwolnienia okresowe w podatku rolnym

Podatek rolny to jedno z obciążeń fiskalnych, które muszą ponosić właściciele gruntów. Jednak co do niektórych gruntów, rolnicy mogą czasowo zostać zwolnieni z podatku. Tego typu zwolnienia mają charakter zachęty – mają pomóc rolnikom w sytuacjach, które wymagają inwestycji bądź innych dodatkowych działań.

Grunty orne, łąki lub pastwiska mogą być czasowo zwolnione z podatku rolnego, jeśli przeprowadzono na ich terenie meliorację. Melioracja to prace drenarskie mające na celu poprawę warunków wodnych terenu, takie jak osuszanie lub nawadnianie. Zwolnienie to obowiązuje w całym roku, w którym wykonano te prace.

Przykład 1

Pastwisko rolnika co roku przynosiło obfite pokosy świeżej trawy. Niestety, nawalne deszcze zaczęły tworzyć coraz częstsze zastoiska wodne, co zaczęło psuć ruń.

Rolnik zgłosił się do lokalnej spółki wodnej, która wreszcie podjęła się prac. Rozkopano część pól. W roku prac gmina umorzyła rolnikowi podatek rolny za ten grunt.

Grunty nabyte lub zagospodarowane do 100 ha

Zwolnieniem okresowym z podatku rolnego zostały objęte grunty:

przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenia już istniejącego oraz,
nabyte lub trwale zagospodarowane (dzierżawa lub użytkowanie na okres nie krótszy niż 10 lat), o łącznej powierzchni nie przekraczającej 100 hektarów.

Ponadto zwolnienie dotyczy trzech kategorii gruntów:

nabytych na własność lub w użytkowanie wieczyste w drodze umowy sprzedaży;
oddanych w użytkowanie wieczyste na podstawie odrębnej umowy;
przekazanych do trwałego zagospodarowania z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Rolnik, w zakresie dotyczącym takich gruntów, może nie płacić podatku rolnego przez okres 5 lat. Po tym czasie przez 2 kolejne lata zapłaci jeszcze obniżony podatek (odpowiednio 75% i 50%).

Uwaga: Przy zakupie ziemi od członka najbliższej rodziny (np. małżonka lub krewnego) zwolnienie nie przysługuje.

Przykład 2

Młody rolnik kupuje 20 ha ziemi z państwowego zasobu, aby zwiększyć swoje gospodarstwo do 85 ha. Przez 5 lat nie płaci podatku rolnego, a przez kolejne 2 lata korzysta z obniżonego podatku – najpierw 75%, potem 50%.

Handel zagraniczny to partner dla krajowego rolnictwa. AuWiTag 2025 w Berlinie

Zagospodarowanie nieużytków

Rolnik podejmujący się trwałego zagospodarowania (dzierżawa lub użytkowanie na okres nie krótszy niż 10 lat) terenów uznanych za nieużytki (np. bagna, piaski, hałdy), może skorzystać ze zwolnienia na 5 lat.

Czas ten liczy się od zakończenia roku, w którym zagospodarowano te grunty. Następnie przez okres 2 lat przysługują mu obniżenia podatku.

W pierwszym roku 75% i 50% w drugim.

Nie daj się strzyc fiskusowi jak owca, czyli wybór metody opodatkowania PIT

Wymiana, scalenie gruntów, brak opłacalności

Jeśli rolnik dokonuje zamiany gruntów lub uczestniczy w procesie scalania działek, może skorzystać ze zwolnienia z podatku rolnego od tych gruntów na okres jednego roku. Następnie przez dwa kolejne lata może korzystać z preferencyjnego rozliczenia, o którym wspominaliśmy w dwóch powyższych zwolnieniach (75% oraz 50%).

Przykład 3

Pani Zofia zamieniła się z sąsiadem – oddała kilka mniejszych działek w zamian za jedną większą, położoną przy jej gospodarstwie. Przez rok nie płaci podatku za tę działkę, potem przez 2 lata rozliczać się będzie preferencyjnie. Grunty, na których zaprzestano produkcji

Czasami rolnik nie prowadzi produkcji rolnej na części swoich gruntów np. z uwagi na brak opłacalności takiej produkcji. Wtedy może uzyskać zwolnienie z podatku, ale tylko na maksymalnie 3 lata w stosunku do tych samych gruntów i tylko dla 20% ich powierzchni. Jednocześnie powierzchnia zwolniona z podatku nie może mieć więcej niż 10 ha.

Przykład 4

Gospodarstwo pana Marka ma 40 ha użytków rolnych. Zrezygnował z uprawy na 6 ha, bo przestało mu się to opłacać. Przez 3 lata może nie płacić podatku od tej części. Inne zwolnienia uchwalane przez gminy Każda gmina może też wprowadzać dodatkowe zwolnienia, które będą dostosowane do lokalnych warunków.

Warto zatem dowiedzieć się czy są jakieś preferencje dla rolników na danym terenie.

Polish Grain Day 2025: kluczowe wnioski na temat rynków zbożowych, regulacji i bezpieczeństwa żywnościowego

Jak uzyskać zwolnienie?

Zwolnienia okresowe nie są przyznawane automatycznie – trzeba o nie zawnioskować. Wniosek składa się do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Jeśli spełnione są warunki, urząd wydaje decyzję o przyznaniu zwolnienia.

Zwolnienie działa od miesiąca następującego po miesiącu złożenia wniosku.

jak więc widać, zwolnienia okresowe w podatku rolnym to istotne narzędzie wspierające rolników – zwłaszcza tych, którzy inwestują bądź dokonują zwiększenia gospodarstwa.

Warunki do zastosowania bywają różne w zależności od rodzaju zwolnienia. Warto jednak pamiętać o ich istnieniu i składać wnioski w odpowiednim czasie. Może się bowiem okazać, że dzięki nim rolnik zaoszczędzi niemałe pieniądze.

Bartosz Modrzejewski Konsultant podatkowy w kancelarii KrafTax

Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej – swój przypadek skonsultuj ze specjalistą

Podstawa Prawna:

Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1176 z późn. zm.).