Fundusz Ochrony Rolnictwa stanowi wyodrębniony rachunek bankowy postawiony do dyspozycji Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR). Zgodnie z zamierzeniem ustawodawcy, Fundusz gwarantować ma rolnikom możliwość uzyskania rekompensaty z tytułu utraty przychodów w przypadku upadłości nabywców produktów rolnych.
Jednym ze źródeł dochodów Funduszu są wpłaty dokonywane przez tzw. podmioty skupujące, mające status czynnych podatników VAT.
Obowiązek dokonywania wpłat na Fundusz Ochrony Rolnictwa spoczywa na podmiotach, które:
Ustawa określa wysokość wpłat na Fundusz na poziomie 0,125% wartości produktów rolnych wymienionych w załączniku nr 1 do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – bez VAT.
Produkty objęte obowiązkiem wpłaty muszą ponadto pochodzić od producentów rolnych, a zatem rolników (osób fizycznych lub prawnych) w rozumieniu przepisów unijnych, niebędących pośrednikami w sprzedaży tych produktów i zlokalizowanych na terytorium UE.
Wśród przykładowych produktów zawartych we wskazanym powyżej załączniku znajdują się m. in.:
Siew punktowy – pszenica i rzepak. Perfekcja Väderstad w gospodarstwie Paluzy
Do dokonania wpłat nie są zobowiązani rolnicy, którzy dokonują zakupu towarów rolnych od dystrybutorów lub pośredników. Te podmioty same występują bowiem w roli podmiotu skupującego i to na nich bezpośrednio ciąży opisywany obowiązek.
Wartość produktów rolnych stanowiąca podstawę wymiaru wpłaty ustalana jest na podstawie faktur VAT i faktur RR uwzględnianych w deklaracjach VAT (plikach JPK_VAT).
Wpłaty oraz deklaracje co kwartał Ustawa wprowadza nie tylko obowiązek zapłaty daniny przez określone podmioty, ale również sporządzania deklaracji o wysokości naliczonych wpłat na Fundusz.
Obie te czynności trzeba wykonywać kwartalnie – przy czym wpłata powinna zostać bez wezwania naliczona i dokonana do ostatniego dnia roboczego miesiąca następującego po zakończeniu danego kwartału, a deklarację należy składać w terminie do 26. dnia wskazanego wyżej miesiąca.
Deklaracja zawierać powinna m. in.:
Od złożenia deklaracji można jednak odstąpić, jeżeli wyliczona w danym kwartale opłata wyniesie 0 zł.
Gdy wysokość należnej wpłaty za dany kwartał nie przekroczy 20-krotności kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji (obecnie 320 zł), należność tę zalicza się na poczet wpłat na Fundusz za kolejny kwartał.
Organem, któremu należy przedłożyć deklarację, jest dyrektor oddziału terenowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę podmiotu skupującego. KOWR określa też obowiązujący wzór deklaracji, którą można złożyć bezpośrednio w oddziale bądź też za pośrednictwem platformy ePUAP.
Niedotrzymanie terminu złożenia deklaracji o wysokości naliczonych wpłat na Fundusz wiąże się z możliwością nałożenia kary. To 60 zł za każdy dzień opóźnienia – nie większej jednak niż 10 tys. zł.
Zaniechanie dokonania terminowej wpłaty oznacza natomiast konsekwencje tożsame z powstaniem zaległości podatkowej – czyli m. in. naliczeniem odsetek za zwłokę.
Odniesienie się przez ustawodawcę do przepisów Ordynacji podatkowej potwierdza, że wprowadzona opłata na Fundusz Ochrony Rolnictwa w istocie ma charakter kolejnego podatku nałożonego na niektóre z podmiotów rynku rolnego.
W ocenie skutków regulacji Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi szacuje, że roczne wpływy do Funduszu będą wynosiły około 167 mln zł.
Łukasz Derendarz, Konsultant podatkowy KrafTax Sp. z o.o.
Artykuł nie stanowi porady prawnej – swój przypadek skonsultuj ze specjalistą