Nowy podatek od importu nawozów – unijny podatek węglowy w praktyce

Sprowadzasz nawozy spoza terytorium UE. Jakie nowe obowiązki czekają na importera z tytułu podatku węglowego CBAM? Zalecenia Komisji Europejskiej wyjaśnia Paweł Gruszka, Kraftax. Czytaj w Agrokonsument.pl

„Walka ze zmianami klimatycznymi” – to hasło, które w ostatnich latach jest na sztandarach polityki Unii Europejskiej. Ostatnio szczególną uwagę skupiły na sobie zmiany proponowane w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, których próby wdrożenia stały się powodem do rozpoczęcia protestów rolników w całej UE.

Część proponowanych zmian w ramach tego projektu weszła już w życie. Jedną z nich jest tzw. podatek węglowy CBAM (ang. Carbon Border Adjustment Mechanism).

Wdrożenie CBAM jest wynikiem wejścia w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/956 z dnia 10 maja 2023 r.

Celem regulacji jest wprowadzenie nowego podatku od towarów importowanych do UE, których wytworzenie wiązało się z emisją dużej ilości CO2. Kwota podatku ma zależeć od wysokości emisji CO2 do atmosfery, która była związana z wytworzeniem tego towaru.

Wprowadzenie podatku zostało podzielone na dwie fazy:

• okres przejściowy (od października 2023 r. do końca 2025 r.) – obejmuje wyłącznie obowiązki sprawozdawcze.
• okres docelowy (od 2026 roku) – w tym m.in. obciążenie podatkowe, konieczność uzyskania specjalnego statusu.

Tak, rolnik też może zapłacić podatek dochodowy

#1 Towary objęte CBAM

Nową regulacją został objęty import towarów określonych w art. 2 rozporządzenia 2023/956 i są to:

• cement,
• żelazo i stal,
• aluminium,
• nawozy sztuczne,
• wodór,
• energia elektryczna.

To, czy dany towar kwalifikuje się do CBAM, należy porównać kod CN podany w rozporządzeniu do kodu CN importowanego towaru.

Z regulacji wyłączony jest import towarów o tzw. „niewielkiej wartości” do 150 euro. Komisja Europejska (KE) zapowiada plan rozszerzenia listy regulowanych towarów w przyszłości, co oznacza, że przepisy powinny być na bieżąco monitorowane.

Valtra Q305 oraz Väderstad TopDown: moc synergii dla dobra gleby i zysku

#2 Jakie informację pozyskać od sprzedającego?

Importer nawozów z kraju spoza UE musi uzyskać od sprzedającego informację między innymi o:

• danych instalacji, w której zostały wytworzone nawozy,
• ścieżce produkcyjnej,
• emisjach wbudowanych, czyli ile na danym etapie produkcji nawozu powstało CO2,
• emisjach pośrednich, czyli ile energii elektrycznej zostało zużyte do produkcji,
• innych dodatkowych informacjach, zależnych od rodzaju importowanego nawozu.

Komisja oczekuje ogromu danych! Ich dostarczenie może stanowić poważne wyzwanie dla sprzedających z krajów trzecich.

Do dnia 31 lipca 2024 roku w zasadzie nic się nie działo. Rozporządzenie „przyzwalało” na korzystanie w 100% z tzw. wartości domyślnych. Są to średnie wartości emisji podanych przez KE.

Od sierpnia 2024 r. szacunki nie powinny przekraczać 20% całkowitej sumy emisji.

Darowizna gospodarstwa, długi rodziców, skarga pauliańska

#3 Obowiązki w okresie przejściowym

Każdy importer towarów objętych CBAM składa sprawozdania kwartalne. Tak jest w okresie przejściowym.

Składa się je elektronicznie w tzw. Rejestrze Przejściowym CBAM, który nadzoruje KE.

Kara może wynieść od 10 do 50 euro za tonę niezgłoszonych emisji.

#4 Co od 2026 roku?

Po upływie okresu przejściowego importer towarów objętych CBAM musi przygotować się na:

• konieczność uzyskania specjalnego statusu,
• dodatkowe obciążenie podatkowe, a ich wysokość będzie zależna od ilości emisji, które wyemitował zaimportowany towar.

Ważne!

Bez informacji o rzeczywistych emisjach w okresie docelowym, KE nakaże uwzględnienie wartości domyślnych, podanych przez siebie. Te będą bazować na średniej z najgorszych pod względem emisji instalacji w regionie.

Paweł Gruszka, Konsultant podatkowy, KrafTax

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/956 z dnia 10 maja 2023 r. ustanawiające mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 130, str. 52).
• Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2023/1773 z dnia 17 sierpnia 2023 r. ustanawiające zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/956 w odniesieniu do obowiązków sprawozdawczych do celów mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 w okresie przejściowym (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 228, str. 94 z późn. zm.).

Artykuł nie stanowi porady prawnej – swój przypadek skonsultuj ze specjalistą.