21 - 01 - 2025
Fot. Agrokonsument.pl

Jak rolnik może rozliczać się z podatku VAT cz. 1. Rolnik ryczałtowy

Jak rolnik może rozliczać się z podatku VAT? Bartosz Modrzejewski z Kraftax wyjaśnia, na czym polega specyfika opodatkowania rolnika ryczałtowego.

 

 

W polskim prawie podatkowym, w zakresie podatku od towarów i usług, rolnicy zostali podzieleni na dwie grupy:

  • ryczałtowych;
  • rozliczających się na tzw. zasadach ogólnych.

 

Powyższy podział w istotny sposób wpływa na rozliczenie podatku VAT.

Rozwiązania te zostały wprowadzone, aby dostosować obowiązki podatkowe do specyfiki działalności rolniczej oraz skali prowadzonej produkcji.

 

Sprzedaż działki a podatki cz. 1: podatek dochodowy

 

 

Definicja rolnika ryczałtowego

 

Rolnik ryczałtowy to szczególny status w systemie podatku VAT, który przynosi wiele ułatwień dla osób prowadzących działalność rolniczą.

Dzięki niemu rolnicy mogą czerpać korzyści z systemu zryczałtowanego zwrotu podatku, jednocześnie unikając skomplikowanych formalności związanych z rozliczaniem podatku VAT.

 

Przepisy podatkowe definiują rolnika ryczałtowego jako osobę, która:

 

#Dokonuje dostaw produktów rolniczych lub świadczy usługi rolnicze:

 

Dokonywanie dostaw produktów rolnych, zgodnie z ustawą o VAT, obejmuje czynności typowe dla działalności rolniczej, takie jak produkcja roślinna i zwierzęca. Ustawodawca utożsamił z tym pojęciem również hodowlę in vitro, hodowlę dżdżownic oraz jedwabników czy sprzedaż produktów z gospodarki leśnej i łowieckiej.

Usługami rolniczymi są natomiast szeroko pojęte usługi związane z rolnictwem, hodowlą zwierząt, leśnictwem czy wspomagające rybactwo. Należy również pamiętać, że usługą rolniczą będzie wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń rolniczych.

 

#Korzysta ze stosownego zwolnienia w ustawie o VAT:

 

Za rolnika ryczałtowego jest uznawana osoba, która korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług przewidzianego wyłącznie dla… rolnika ryczałtowego.

Można się zatem zastawiać, o co dokładnie chodziło autorowi przepisu, który wyraźnie wskazał w definicji rolnika ryczałtowego fakt korzystania przez niego ze zwolnienia? Możliwą odpowiedzią jest chęć podkreślania nierozerwalności korzystania ze zwolnienia oraz samego statusu rolnika ryczałtowego.

 

#Nie jest zobowiązana prowadzenia ksiąg rachunkowych:

 

Rolnik ryczałtowy nie ma obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych. W przypadku przekroczenia limitu przychodów w poprzednim roku (2,5 mln euro), ten obowiązek już się pojawia.

Przykład: Pan Jan korzystał do tej pory ze zwolnienia z podatku VAT przewidzianego dla rolników ryczałtowych. W poprzednim roku znacząco powiększył swoje gospodarstwo. Jego przychody wzrosły do ok. 15 mln zł.

W związku z tym Pan Jan utraci status rolnika ryczałtowego oraz możliwość zwolnienia z podatku VAT. Teraz już musi prowadzić księgi rachunkowe. Pan Jan powinien ponadto rozliczać się na zasadach ogólnych VAT.

 

 

Czy będą dotacje dla rolników? Skąd pieniądze na rolnictwo 4.0?

 

 

Obowiązki oraz przywileje rolników ryczałtowych

 

Obowiązki dla rolników ryczałtowych na gruncie ustawy o VAT zostały ograniczone do minimum. Są to:

  1. podanie niezbędnych danych do wystawienia tzw. faktury VAT RR;
  2. złożenie oświadczenia na fakturze o brzmieniu – „Oświadczam, że jestem rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.”;
  3. przechowywanie oryginałów faktur oraz dodatkowo kopii oświadczeń, w przypadku umów kontraktacji.

 

Oprócz tego rolnik ryczałtowy powinien posiadać rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowej. Jedynie płatności dokonywane za pośrednictwem tych rachunków, uprawniają nabywcę produktu rolnego do odliczenia zryczałtowanego zwrotu podatku przysługującego rolnikom.

 

W zakresie obowiązków, z których zwolnieni są rolnicy ryczałtowi możemy wskazać:

  • wystawienie faktur – obowiązek przeniesiony na nabywcę;
  • prowadzenie ewidencji VAT;
  • składanie w urzędzie skarbowym deklaracji VAT;
  • dokonanie zgłoszenia rejestracyjnego.

 

Przykład: Pan Michał prowadzi gospodarstwo rolne, sprzedając zboże lokalnemu młynowi. Jako rolnik ryczałtowy:

  • Podaje swoje dane do faktury VAT RR.
  • Składa oświadczenie na fakturze, że jest zwolniony z VAT.
  • Przechowuje faktury i oświadczenia przez 5 lat.
  • Posiada rachunek bankowy, dzięki czemu młyn może odliczyć zryczałtowany VAT.

 

Dzięki temu Pan Michał nie musi wystawiać faktur ani prowadzić ewidencji VAT, co znacząco upraszcza jego rozliczenia.

 

20 lat polskiego rolnictwa w UE

 

 

Zryczałtowany zwrot podatku VAT

 

 

Zryczałtowany zwrot podatku VAT jest istotą szczególnej procedury opodatkowania rolników ryczałtowych. Procedura ta ma zrekompensować rolnikom podatek VAT zapłacony przy nabyciu towarów i usług wykorzystywanych przy prowadzeniu działalności.

Warto zauważyć, że jest to unijny model, w którym to nabywca dokonuje zwrotu na rzecz rolnika, niejako w imieniu organu podatkowego. Zwrot podatku przysługuje jedynie od nabywców, którzy zarejestrowani są jako podatnicy VAT czynni.

Stawka zryczałtowanego zwrotu wynosi obecnie 7%, a sam zwrot nie musi odbywać się w pieniądzu np. może być również dokonany w naturze. Jednakże tylko forma pieniężna umożliwia nabywcy odliczenie zwrotu.

Przykład: Pani Jolanta prowadzi gospodarstwo rolne i jest rolnikiem ryczałtowym. Sprzedaje ziemniaki lokalnemu sklepowi spożywczemu, który jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Do ceny w jakiej sklep kupuje ziemniaki doliczona zostanie wartość 7% zryczałtowanego VAT-u.

Pani Jolanta otrzymuje zapłatę za produkty razem z tą kwotą. Sklep może później odliczyć ten zwrot w swojej deklaracji VAT, ponieważ zapłacił go na rachunek bankowy Pani Jolanty. Nie musi ona zwracać się do urzędów podatkowych, ponieważ zryczałtowany zwrot odbywa się bezpośrednio między sklepem a nią.

 

 

Bartosz Modrzejewski

Konsultant podatkowy w kancelarii Kraftax

 

Powyższy artykuł nie stanowi porady prawnej – swój przypadek skonsultuj ze specjalistą.

 

Podstawa prawna:

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.)

 

Bartosz Modrzejewski
Konsultant podatkowy w kancelarii podatkowej Kraftax
przeczytaj inne artykuły tego autora
Wydrukuj
PILNE !
Zobacz podobne:

Inni przeczytali również: